نی ریز:
ني ريز:
شهرستان نيريز تا تهران 1140 كيلومتر فاصله دارد. آب و هواي آن در نواحي شمالي معتدل و درقسمت‌هاي جنوبي گرم است. درالواح گلي تخت جمشيد نام (ناريزي) را مطابق با نيريز دانسته‌اند. محوطه باستاني (ارسيمان) در نطنز 6 هزار سال قدمت دارد.
شروع تمدن درمنطقه نيريز به دوره هخامنشيان می رسد و دليل پيدايش اين شهر در آن دوره ايجاد يک مركز تسليحاتی برای حكومت بوده و وجود درياچه بختگان نيز در اين امر موثر بوده است. نيريز به دليل موقعيت خود همواره مورد توجه اقوام مهاجم بوده چنان كه شهر از زمان هخامنشيان تا كنون سه بار مورد تهاجم، سيل و عوامل طبيعی قرار گرفته است.مهم ترين صنعت دستی شهرستان نيريز فرش‌بافی است که بيش تر توسط زنان و دختران توليد می شود. در کارگاه های خانگی شهرها و روستاهای اين شهرستان‌قالی‌های زيبايی با نقش های محلی، توليد می شوند و نقش مهمی در اقتصاد مردم شهر ها و روستاهای نيريز ايفا می کنند. شركت سهامی فرش که در اين شهرستان تاسيس شده نيز با نقشه های محلی ( علی بيگی، حكومتی، بسته ای و درختی ) اقدام به تهيه، توليد و عرضه قالی می نمايد. مسجد جامع نيريز که گفته می شود يکی از قديمی ترين بناهای قرن چهارم هجری قمری است و در گذشته آتشکده ای بوده و پس از ظهور اسلام به مسجد تبديل شده، از مهم ترين جاذبه‌های تاريخی‌اين شهرستان است. درياچه ارژن يكی از زيستگاه های مهم پرندگان مهاجر است كه در حدود نيمی از سال، ميزبان هزاران پرنده مهاجر است. تنگ ها و گردشگاه های متعدد شهرستان نيريز، در دره های عميق و سرسبز با برخورداری از پوشش گياهی و جنگلی جذاب و چشمه سارهای فراوان از زيباترين نقاط طبيعی استان فارس به شمار می آيد.
مکان های دیدنی و تاریخی - نی ریز:
كارخانه‌هاي موجود در اين شهرستان منحصر به كارخانه‌هاي‌مربوط به كشاورزی و كارگاه ها و شركت های فرش بافی است. به استثنای درياچه بختگان كه نمک آن در فصول خشک بهره برداری می شود، يک معدن نسبتا بزرگ كرميت در بخش آباده طشک در حدود 100 كيلومتری شمال باختری نيريز قرار دارد كه با وسايل مدرن از آن بهره‌برداری می‌شود. وجودانواع محصولات كشاورزی و دام داری و قالی هايی با نقش های زيبا سبب رونق بازرگانی در منطقه شده است. گندم و جو، پنبه، چغندر قند، بادام، قالی و گوسفند از صادرات عمده اين منطقه محسوب می شود.
کشاورزی و دام داری - نی ریز:
اساس و پايه اقتصاد شهرستان نيريز بر كشاورزی، دام داری، فرش بافی و پيشه وری است. كشاورزی به صورت های صنعتی و دستی انجام شده و آبياری زمين های تحت كشت از طريق چشمه ها، كاريزها و چاه های متعدد تامين می گردد. محصولات عمده كشاورزی اين شهرستان گندم، جو، پنبه، چغندر قند، كنجد، ذرت، انار، بادام و تره بار است. دام داری در شهرستان نيريز رونق فراوان داشته و پرورش گاو و گوسفند مانند بيش تر مناطق اين استان از اهميت خاصی برخوردار است.
مشخصات جغرافيايي - نی ریز:
شهرستان نيريز از شمال به استان يزد، از شمال باختری به شهرستان ارسنجان، از جنوب به شهرستان داراب، از خاور به استان کرمان، و از باختر به شهرستان استهبان و درياچه بختگان محدود می شود. شهر نيريز مركز شهرستان نيريز در طول جغرافيايی 54 درجه و 19 دقيقه و عرض جغرافيايی 29 درجه و 12 دقيقه و ارتفاع 1595 متری از سطح دريا واقع شده است. آب و هوای شهرستان نيريز معتدل بوده و درياچه بختگان در 18 كيلومتری باختر قرار دارد. شهرستان نيريز در سرشماری سال 1375 تعداد 91645 نفر جمعيت داشت. مردم اين شهرستان از آريايی نژاد، مسلمان و شيعه مذهبند و به زبان فارسی صحبت می كنند.
نيريز در مسير راه آسفالته شيراز – سيرجان قرار گرفته و راه هايی كه از آن منشعب می شود عبارتند از :
- راه آسفالته نيريز – استهبان به طرف جنوب باختری به طول 37 كيلومتر.
- راه آسفالته نيريز – سيرجان به طرف شمال خاوری به طول 180 كيلومتر.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي - نی ریز:
آثار به دست آمده از غارهای‌حوالی درياچه بختگان نشان‌گر قدمت تمدن در اين ناحيه است. نيريز در زمان هخامنشيان يكی از مراكز مهم سلاح سازی بود و نام نيريز احتمالا از نيزه ريز گرفته شده است. در الواح گلی تخت جمشيد، نام ناريزی را منطبق با نيريز دانسته‌اند. ناريزی به معنای كارگاه اسلحه سازی است. در آن زمان بيش از 700 كارگاه نيزه، شمشير و زره سازی در آن وجود داشته و در واقع مركز توليد سلاح و اسلحه خانه داريوش بوده است. شهر نيريز از زمان هخامنشيان تا به حال، سه بار دست‌خوش تهاجم، سيل و عوامل طبيعی قرار گرفته و برای بار چهارم در محل فعلی بنا شده است. به روايتی ديگر چون اين شهر در نزديكی درياچه بختگان قرار گرفته و اطراف اين درياچه نی فراوان وجود داشته، به آن نی زار گفته‌اند كه به مرور ايام به نيريز تبديل شده است. اين منطقه در زمان داريوش اول از شهرهای آباد و پر جمعيت فارس بود.
جغرافیای طبیعی - نی ریز:
درياچه طشك و بختگان – نيريز: اين درياچه‌ها در نزديكي شهرستان ني ريز واقع شده‌اند. ناحيه كوهستاني بين آنها و جزاير متعدد بويژه در درياچه طشك از جمله جزيره پليكان‌ها و جزيره نرگس ، مجموعه طبيعي بسيار با ارزشي را پديد آورده‌اند. در اين منطقه پرندگاني نظير هوبره ، كبك ، تيهو ، كوكو ، كبوتر ، قمري ، داركوب و جغد كوچك زيست مي‌كنند. اين سيستم آبي - خشكي ، يكي از زيباترين پديده‌هاي زيست محيطي با قابليت‌هاي گردشگاهي و تحقيقاتي قابل توجه استان فارس است.
چشمه آب معدني پلنگان - ني ريز: اين چشمه در محوطه باغ ملي نيريز در دره‌اي بسيار عميق و سرسبز قرار دارد كه با توجه به جلوه‌هاي طبيعي و پوشش گياهي و جنگلي مناسب و چشمه‌سارهاي فراوان ، يكي از زيباترين نقاط طبيعي‌استان به حساب مي‌آيد.
تنگ پلنگان - نيريز: در 21 كيلومتري نيريز منطقه‌اي سرسبز در تنگي بنام تنگ پلنگان قرار دارد كه ازگردشگاه‌هاي مهم اين شهرستان به حساب مي‌آيد. اين دره پوشيده از درختان انجير، انار، بيد و سروهاي قديمي پوشيده شده است و چشمه سارهاي متعددي دارد.
