بافق:
بافق:
شهرستان بافق در فاصله 120 كيلومتري جنوب شرقي شهرستان يزد واقع شده است. وسعت اين‌شهرستان اين شهرستان 44/175 كيلومتر مربع مي‌باشد. بزرگترين نمكزار استان يزد كه بر اثر شوراب‌هاي‌رودخانه شور ايجاد شده است، كوير درانجير نام دارد كه در شمال غرب بافق قرار دارد. در شرق شهرستان بافق‌رشته كوههاي موازي با جهت شمال غربي - جنوب شرقي كشيده شده‌اند كه مرتفع‌ترين آن‌ها كوه بن لخت باارتفاع 3002 متر در جنوب بهاباد مي‌باشند.
آب و هواي بافق در تابستان‌ها گرم و خشك و در زمستان‌ها ملايم‌تر از ساير مناطق استان مي‌باشد. مهم‌ترين‌صنعت رايج در شهرستان بافق قاليبافي است فعاليت معدني از عوامل مهّم جذب جمعيت به شهرستان بافق‌مي‌باشد. لسترنج در كتاب سرزمين‌هاي خلافت شرقي درباره بافق مي‌نويسد تقريباً در 50 ميلي باختر كوه بنان ودر حاشيه كوير بزرگ نيمه راه اين شهر تا يزد امروز دهكده بافق واقع شده است. مقبره امام زاده عبدالله، مسجدجامع، پسر مراد، قاضي مير جعفر، چشمه پيروزي، خانه وحشي بافقي شاعر بزرگ بافق از آثار مهم اين شهرمي‌باشد.
روستاي بهاباد – بافق: بهاباد يكي از بخش‌هاي شهرستان بافق است كه عنوان آن از دو واژه «به» و «آباد»به‌معني «بهترين آبادي» تشكيل شده است. آثار تاريخي بهاباد عبارتند از: مسجد جامع، آب انبار حاج مهدي، مقبره‌ملاعبدالله و شيخ ضياءالدين و تعدادي قلعه و برج كه از اين ميان مسجد جامع بهاباد از شكوه و عظمتي ويژه‌برخوردار است.
روستاي قطرم – بافق: اين روستا در50 كيلومتري شمال راه اصلي و راه آهن زرند - بافق قرار دارد. آب و هواي روستامعتدل خشك است. مهم‌ترين مركز مذهبي روستا، هشت مسجد است كه قبله مسجد دقيانوس كبير آن با قبله‌حقيقي اندكي متفاوت است.
زيارتگاه پيرو غارانجيربره در جنوب آبادي از ديگر آثار اين روستا مي‌باشند. يك‌هاون سنگي نيز به طول يك متر و ضخامت 5/1 متر در اين روستا وجود دارد.
مکان های دیدنی و تاریخی - بافق:
آرامگاه عبدالله، باغ تيتو، پير مراد، چشمه پيروزی، خانه های پيشين، خانه های وحشی بافقی، قاضی مير جعفر، قلعه كافر، مسجد جامع، مدرسه علميه و محله لرد از مهم‌ترين مكان‌هاي ديدني و تاريخي شهرستان بافق به شمار مي‌آيند.
صنايع و معادن - بافق:
از معادن بافق می توان معدن آهن چغارت، در 14 كيلومتری شمال خاوری شهر بافق، معدن آهن چادرملو، معدن آهن سه چاهون، معدن ناريگان و معدن سرب و روی كوشك در شمال خاوری شهر بافق و معادن زير زمينی مس، سرب، روی و زغال سنگ را نام برد.
کشاورزی و دام داری - بافق:
جايگاه جغرافيايی اين ناحيه سبب شده كه هميشه دست‌خوش كم آبی باشد. شوره زارها نه تنها با خاك های شور و قليايی خود، عامل ركورد كار كشاورزی می شوند، بلكه كاهش بازدهی فرآورده های كشاورزی را به دنبال دارند. با وجود اين شغل بيش تر مردم بافق كشاورزی بوده است. از مهم ترين فرآورده های كشاورزی اين شهرستان می توان گندم، جو، پنبه، روناس، نارنج، پسته و خرما را نام برد که هرساله مقداری از اين فراورده ها به نقاط ديگر صادر می‌شود. نخلستان های بافق بيش از 400 هزار اصله درخت خرما دارند، كه در شكوفايی اقتصاد آن تأثير زيادی داشته اند.
مشخصات جغرافيايي - بافق:
شهرستان بافق در جنوب خاوری استان يزد و در كنار راه آهن تهران – كرمان قرار دارد. اين شهرستان از شمال به شهرستان اردكان، از باختر به شهرستان های يزد و مهريز، از جنوب به استان كرمان و كوير لوت و از خاور به كوير لوت محدود می گردد. آب و هوای شهر بافق، در تابستان ها گرم، اما در زمستان ها ملايم تر از ديگر نواحی استان يزد است. ريزش باران بيش تر در زمستان و بهار روی می دهد. در بخش باختر و جنوب خاوری بافق تپه های ريگ روان وجود دارد، كه بلندی آن ها از چند متر تجاوز نمی كند. بزرگترين نمك زار استان يزد، يعنی كوير درانجير و در شمال باختری اين شهرستان، در اثر شوراب های رود شور به وجود آمده است. مراتع شهرستان بافق از گونه فقير است و بالا بودن تبخير و نامناسب بودن ميزان بارندگی سبب شده است، كه مراتع خوب نيز دوام چندانی نداشته باشند. مراتع لرد شيطور جزو بهترين مراتع استان يزد می باشند. طبق سرشماری سال 1375جمعيت شهرستان بافق 41835 نفر شامل 9027 خانوار بوده است، كه از اين شمار 20738 نفر مرد و 21097 نفر زن بوده اند. مردم بافق سخت كوش، متدين، ميهمان نواز، پاك انديش، آزاده و وطن دوست هستند. بافقی ها ايرانی الاصل و آريايی نژادند و به زبان فارسی و لهجه شيرين محلی سخن می گويند. همه مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفری می باشند. فاصله هوايی بافق تا تهران 599 كيلومتر و فاصله زمينی آن تا يزد 117، تا چغارت 7، تا زرند 157، تا تهران 794، تا اردكان 17 كيلومتراست. با گشايش راه آهن بافق – بندرعباس و انجام طرح راه آهن بافق- مشهد، اين شهر از جايگاه اقتصادی ويژه ای برخوردار شده و رونق تازه ای يافته است.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي - بافق:
بافق از شهرهای پيشين و تاريخی استان يزد به دليل جايگاه طبيعی، جغرافيايی و ارتباطی خود در دوران های گوناگون مورد توجه بوده و بارها مورد چپاول سركشان و كشورگشايان قرار گرفته است. اين شهرستان پيش از اسلام جزو قلمرو هخامنشيان، اشكانيان و ساسانيان بوده است. در روزگار ساسانيان منطقه يزد، از جمله شهر بافق رو به آبادانی نهاد و از جايگاه ويژه ای برخوردار شد. بافق، در روزگار عثمان بن عفان به دست مسلمانان گشوده شد و در نيمه دوم سده سوم هـ. ق، يعقوب ليث صفاری بر اين منطقه دست يافت. در روزگار ديلميان، فخر الدوله ديلمی و از سال 536 تا 718 هـ . ق اتابكان يزد بر اين ناحيه حكومت كردند و نماينده ای به بافق فرستادند. در زمان آل مظفر، صفويان و حاكمان دوره تيموری، شهر بافق گسترش يافته و آباد شد. در حمله افغان ها به ايران، به مردم منطقه يزد، از جمله شهر بافق خسارت وارد شد و اين شهر، به قلمرو محمود و اشرف افغان درآمد. در دوره نادرشاه افشار و جانشينان او، شهر بافق تابع ايالت يزد بود و محمد تقی خان و بازماندگانش بر اين ناحيه حكمرانی داشتند.
اماکن مذهبی - بافق:
امامزاده عبدالله – بافق: بنايي باشكوه و عالي است كه از حيث سبك معماري، گنبد، كاشيكاري و تزئينات داخلي‌اثري ارزشمند محسوب مي‌شود و در بافق قرار دارد. بدنه اتاق مرقد با كاشي‌هاي مسدس لاجوردي و با حاشيه‌سياه و سفيد از آثار قرن 8 و 9 هجري پوشيده شده است. كتيبه‌هاي اين بنا به خط حسين يزدي و عمل حسن ولددين جعفر استاد معمار باشي است.
