فومن:
فومن:
شهرستان فومن تا تهران 371 كيلومتر فاصله دارد. آب و هواي آن معتدل و مرطوب است. نواحي كوهستاني جنوب غربي آن ، آب و هوايي مناسب دارد. رودخانه‌هاي متعددي از سلسله جبال جنوبي آن سرچشمه گرفته و به مرداب انزلي منتهي مي‌شوند. فومن در سال‌هاي نفوذ اسلام و قدرت يافتن حكمرانان محلي به عنوان مركز بخش غربي گيلان ، شناخته مي‌شد. فرمانروايي اميران اين منطقه عمدتاً به خانواده (آل اسحاق) نسبت داده مي‌شود كه خود را از اخلاف اشكانيان مي‌دانستند. اولجايتو ، امير دباج (حكمران محلي گيلان) را به اطاعت خود فرا خواند و سرانجام اين ناحيه به تصرف مغولان در آمد. در سال 766 هجري قمري سادات آل كيا از مازندران به گيلان مهاجرت كردند. نبردي ميان آل كيا و آل اسحاق درگرفت و سرانجام امير دباج كه از آل اسحاق بود در سال 791 هجري قمري در بيرون رشت به قتل رسيد. در سال‌هاي 907 تا 921 هجري قمري در زمان شاه اسماعيل صفوي ، (امير حسام الدين) فرزند (امير دباج) براين منطقه حكمراني مي‌كرد. در زمان حكومت صفويه ، آخرين فرمانرواي فومن از دودمان آل اسحاق از سپاه قزلباش شكست خورد و سراسر گيلان ضميمه حكومت صفويه گرديد. فومن در دوره معاصر شاهد قيام‌هاي دوران پيش از مشروطيت و سال‌ها بعد از آن بوده است. در زمان قيام جنگلي‌ها ، فومن پناهگاه مهّم جنگليان بود.در حال حاضر، فومن يكي از شهرهاي زيباي استان گيلان است كه فضاهاي جالب توجه جهانگردي دارد.
روستاي ماسوله - فومن: روستاي ماسوله در جنوب غربي شهرستان فومن و در 63 كيلومتري رشت واقع شده و آب وهواي معتدل دارد. معماري بومي ، چشمه سارها ، آبشارها و رودخانه (رودخان) و جنگل سرسبز مطلوبيت جهانگردي جذابي به آن بخشيده است. معماري ماسوله يكپارچه و خانه‌هاي آن دو طبقه‌اند. اين خانه‌ها شامل دالان ورودي ، انبار و سياهچال است و با يك رشته پلكان به هم متصل مي‌شوند. پشت بام يك خانه ، حياط خانه بعدي است. بقاع بسيار قديمي عون بن علي (ع) و عون بن محمّد در ماسوله قرار گرفته‌اند كه واجد ارزش‌هاي زيارتگاهي هستند.
اماکن مذهبی - فومن:
بقعه عون بن علي (ع) - ماسوله: اين بقعه در روستاي ماسوله قرار دارد. طبق شجره نامه موجود ، در اين آرامگاه پسر محمّد حنيفه پسر امام علي (ع) دفن شده است. بنا قديمي و هشت ضلعي است. كه بر سينه ديوار غربي آن ، دري بسيار قديمي از چوب آبنوس و با كنده كاري ظريف كار گذاشته شده كه به درِ چله خانه معروف است. مطابق كتيبه‌اي بر روي يك ستون قطور در مدخل بنا ، تعمير اساسي بقعه در زمان فتحعلي شاه صورت گرفته است. قديمي‌ترين تاريخ بقعه ، به سنگ قبري مربوط است كه تاريخ 969 هجري قمري بر ديواره آن كنده شده است.
