کازرون:
كازرون:
شهرستان كازرون تا تهران 1032 كيلومتر فاصله دارد. آب و هواي آن گرم با شدت‌هاي متفاوت‌است. كازرون از شهرهاي قديمي ايران است. ابتدا شهر شاپور كه خرابه‌هاي آن در 20 كيلومتري شمال غربي كازرون فعلي است ، اهميت و مركزيت داشت و شهر فعلي از توابع آن بوده است ، ولي بعد از خرابي شهر شاپور، فيروز (495 - 483 ميلادي) پسر بهرام ساساني به آبادي كازرون همت گماشت و در زمان قباد (487 - 498 ميلادي) آبادتر و بزرگتر شد. در اين شهر آثار تاريخي متعددي به‌جامانده است.
كازرون از شهرهای قديمی ايران است. تا زمانی که شهر بيشاپور به عنوان يک مرکز بزرگ شهری در منطقه پابرجا بود، کازرون بيش تر به يک روستای کوچک شباهت داشت تا يک مرکز شهری و مرکز داد و ستد. در شهرهای پيش از اسلام، ميدان بيش تر از اين که يک فضای اجتماعی باشد، يک فضای اداری - سياسی به شمار رفته و معمولا به عنوان يک فضای تشريفاتی که در خدمت دستگاه حکومتی بود، در جوار کاخ ها و معبر آن ها ساخته می شد. جايگاه بازار كازرون در قبل از اسلام دقيقا مشخص نيست، اما آن چه مهم است اين که نقش اين شهر و در مسير قرار گرفتن آن گويای وجود داد و ستد گسترده‌ای در منطقه بوده است. بعد از ورود اسلام و از ميان رفتن رونق پادشاهان ساسانی، شهر شاهپور نيز از بين رفت و كازرون شروع به رشد کرد. اين رشد از قسمت شمال شروع شده و به تدريج به قسمت بازار فعلی و در قسمت جنوبی شهر رسيد. شغل اهالي اين منطقهرادام‌داري، كشاورزي و صنايع دستي تشكيل مي‌دهد. بافت پارچه های ابريشمی، نخی، پشمی، قالی، گليم، شال و گيوه دوزی مهم ترين صنايع دستی شهرستان کازرون را تشکيل می دهند. پارچه های ابريشمی، نخی و پشمی كازرون از شهرت به سزايی برخوردارند ودر گذشته اين پارچه ها درشهر كازرون بافته می شده ولی امروزه بافتن پارچه به شكل های ساده تری معمول است ولی با اين حال بهترين بورياها به شهر كازرون تعلق دارد. قالی بافی نيز در اين منطقه رواج زيادی دارد و بيش تر توسط اهالی ايل قشقايی توليد و عرضه می شود.
جلوه های بهاری و پاييزی درياچه پريشان (فامور) جذاب و ديدنی بوده و مراتع و گلزارهای حاشيه درياچه و پرندگان وحشی آن تفرجگاه طبيعی و جالب توجهی را به وجود آورده اند. ارزش های زيست محيطی درياچه پريشان بسيار كم نظير و جالب توجه بوده و اين درياچه را به يکی از مراکز جلب گردشگران و بوميان منطقه برای گذران اوقات فراغت، تبديل نموده است. چشمه ساسان که مناظر طبيعی ارزشمندی در پيرامون آن وجود دارد و غارهای تاريخی چون غار تنگ چوگان که مجسمه حجاری شده شاپور اول در آن قرار دارد، از جاذبه های طبيعی شهرستان کازرون به شمار می آيند. نقش شاپور که از بقايای شهری آباد بر جای مانده و ويرانه های شهر بيشاپور كازرون که به همت شاپور اول ساخته شده و كاخ ها و بناهای بسياری داشته، به همراه چندين اثر مذهبی و تاريخی ديگر که قدمت بيش تر آن ها به دوره های باستانی می رسند، از مهم ترين ديدنی های شهرستان کازرون به شمار می آيند
مشخصات جغرافيايي - کازرون:
اين شهرستان از شمال و شمال باختر به استان خوزستان، از شمال خاور به شهرستان شيراز، از جنوب و جنوب باختر به استان بوشهر و از جنوب خاوری به شهرستان فيروز آباد محدود است. آب و هوای شهرستان كازرون به طور كلی گرم است. شهرستان كازرون از 4 بخش مركزی، خشت، كوهمره نودان، فهليان و ممسنی تشكيل يافته است.شهر كازرون مركز شهرستان كازرون، در 51 درجه و 39 دقيقه طول جغرافيايی و 29 درجه و 37 دقيقه عرض جغرافيايی و در ارتفاع 860 متری از سطح دريا واقع است. مسيرهاي ارتباطي به اين شهرستان عبارت اند از:
- راه كازرون – شيراز به طول 143 كيلومتر
- راه كازرون – بندر بوشهر به طول 162 كيلومتر كه از 9 كيلومتری شهر كازرون می گذرد.
- راه كازرون – دشت ارژن به طول 60 كيلومتر
- راه كازرون – فيروز آباد به طول 176 كيلومتر
- راه فرعی به سوی شمال به طول 12 كيلومتر تا روستای دوان
جمعيت شهرستان كازرون در سرشماری 1375 تعداد 254992 نفر برآورد شده است. اهالی اين شهرستان آريايی نژاد هستند و به زبان فارسی گفت و گو می كنند. درقسمت های شمالی شهرستان‌به تركی و لری نيز تكلم می شود. شغل اصلی اهالی كشاورزی، دام‌داری و صنايع دستي است.
مکان های دیدنی و تاریخی - کازرون:
جلوه های بهاری و پاييزی درياچه پريشان (فامور) جذاب و ديدنی بوده و مراتع و گلزارهای حاشيه درياچه و پرندگان وحشی آن گردش‌گاه طبيعی و جالب توجهی را به وجود آورده اند. ارزش های زيست محيطی درياچه پريشان بسيار كم نظير و جالب توجه بوده و اين درياچه را به يکی از مراکز جلب گردشگران و بوميان منطقه برای گذران اوقات فراغت، تبديل نموده است. چشمه ساسان که مناظر طبيعی ارزشمندی در پيرامون آن وجود دارد و غارهای تاريخی چون غار تنگ چوگان که مجسمه حجاری شده شاپور اول در آن قرار دارد، از جاذبه های طبيعی شهرستان کازرون به شمار می آيند. نقش شاپور که از بقايای شهری آباد بر جای مانده و ويرانه های شهر بيشاپور كازرون که به همت شاپور اول ساخته شده و كاخ ها و بناهای بسياری داشته، به همراه چندين اثر مذهبی و تاريخی ديگر که قدمت بيش تر آن ها به دوره های باستانی می رسند، از مهم ترين ديدنی های شهرستان کازرون به شمار می آيند.
صنايع و معادن - کازرون:
صنايع كارخانه‌ای دراين‌شهرستان محدود به صنايع مربوط به كشاورزی، دام‌داری و كارخانه‌هاي توليد مصالح ساختمانی است. كارخانه‌هاي‌مربوط به صنايع غذايی، چوب، البسه، وسايل نقليه و … نيز در اين شهرستان وجود دارند. داد و ستد و بازرگانی نيز يكی از مشاغل اصلی اهالی شهرستان كازرون است. عمده ترين صادرات اين شهرستان گندم، جو، پنبه، بنشن، تره بار، مركبات، پشم، گوسفند، خرما، مركبات، رود (شيره درختی) و پسته كوهی می باشند. مركز اين شهرستان به علت اينكه محل رفت و آمد چند ايل بزرگ ( قشقايی، ممسنی و دشتستانی) است از بازرگانی پر رونقی برخوردار شده است.
کشاورزی و دام داری - کازرون:
محصولات کشاورزی شهرستان كازرون عبارتند از: غلات، تنباكو، خرما، برنج، حبوبات، پنبه، مركبات كه برخی از اين محصولات جزء صادرات شهرستان نيز می باشند. از سوی ديگر به لحاظ اين كه ايلات و عشاير در منطقه پراكنده هستند. دام داری و توليدات دامی رونق چشم‌گيری دارد. انواع فرآورده های لبنی و پشم و پوست و روغن از توليدات دامی بخش دام پروری کازرون است.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي - کازرون:
كازرون از شهرهای قديمی ايران است. نام اوليه آن «نورد» بوده است. گويند كه كازرون را طهمورث شاه بنا نهاد و پس از آن خراب شد و مجددا شاپور اول ساسانی هم زمان با بنای شهر بيشاپور، كازرون را نيز آباد كرد. بعدها قباد ساسانی بر اهميت آن افزود. كازون در ابتدا از 3 قريه نورد، راهيان و دريس تشكيل می شد و روی هم به «بلد العتيق» معروف بود. اما در اواخر قرن چهارم هجری آنرا كازرون ناميدند. كازرون را به جهت اين كه در فصل بهار با طراوت و سرسبز است در برخی از كتاب ها شهر سبز لقب داده اند. پاره ای ديگر از محققين بر اين باورند که به سبب غنای كوه های پيرامون كازرون از حيث ثروت طبيعی آن را كوه زران گفته اند و به تدريج به كازرون تغيير يافته است.
اماکن مذهبی - کازرون:
امامزاده شاه حمزه – كازرون: اين آرامگاه در محوطه بازار كازرون واقع شده است. صاحب بقعه را حمزه بن موسي بن جعفر مي‌دانند. اين امامزاده از جمله زيارتگاه‌هاي مورد احترام مردم كازرون است.
آثار تاریخی - کازرون:
ويرانه هاي شهر بيشاپور – كازرون: اين شهر از مكان‌هايي است كه به همت شاپور اول ساخته شده و مشتمل بر كاخ‌ها ، آتشكده‌اي بزرگ ، سنگ نبشته‌هاي پهلوي و بناهاي بسياري بوده است. كاخ اصلي شهر تالاري بزرگ با دهليزهاي بسيار و حياط‌هاي متعدد دارد. نقشه تالار بزرگ به صورت يك محوطه پهناور 20 ضلعي است.
تل حكوان – كازرون: تل حكوان يكي از تپه‌هاي باستاني استان فارس است كه قطعات سفال‌هاي پيش از تاريخ و آثاربنايي از عهد هخامنشي در آن پيدا شده است. اين مجموعه بر روي يك شالوده سنگي سفيد به طول 24 متر وپهناي 10 متر قرار دارد ، همچنين نيزه‌هاي بلندي در جوار اين شالوده كشف شده كه طرح كنگره شبيه به تاج بر بالاي آن حجاري شده است.
آتشكده هخامنشي - حاجي آباد – كازرون: در كمترين فاصله از محوطه نقش رستم ، در دو سوي كوه حاجي ، دو برج سنگي كوچك متعلق به دوران هخامنشيان وجود دارد. بر بالاي اين دو برج ، گودال‌هايي موجودند كه محل آتش بوده است. در نقاط بالاتر كوهستان نيز گودال‌هاي ديگر آتش در ارتفاعات مختلف باقي مانده است. در پائين صخره كوهستان حفره‌ها يا استودان‌هاي عهد ساساني به جا مانده‌اند كه استخوان‌هاي مردگان را در آنها مي‌گذاشتند.
آتشكده فراز مراآور خذايا – كازرون: اين آتشكده بر سر راه قديم كازرون به فيروزآباد قرار گرفته و توسط مهرنرسي در زمان ساسانيان احداث شده است.
آتشكده بزرگ جره – كازرون: اين محل يكي از پنج آتشكده‌اي بود كه مهرنرسي در نقاطي مابين كازرون تا فراش‌بند بنا كرده است. درازاي هر پهلوي اين آتشكده بيش از 14 متر است. آتشكده بزرگ جره به عهد ساسانيان تعلق دارد.
آتشكده كازرون – كازرون: آتشكده كازرون در ده كيلومتري جنوب شرقي كازرون قرار گرفته است. در حال حاضراز اين آتشكده به جز سه پايه و دو لنگه تاق نيمه ويران چيزي نمانده است. اين آتشكده بوسيله مهرنرسي ساخته شده است.
گور دختر - جره (دشت ارژن): آرامگاه (گور دختر) در جنوب غربي جره ، به دوران هخامنشيان تعلق دارد. اين بناي تاريخي شامل يك اتاق مستطيل شكل با بامي شبيه به شيرواني است كه بر فراز يك سكوي سنگي سه پله بنياد شده است. وجود محل‌هاي جداگانه در قسمت بالا و پايين بناي گور دختر، براي گذاشتن جسد ، نمودار دفن جسدهاي دوگانه است.
نقش شاپور – كازرون: نقش شاپور از بقاياي شهري آباد برجاي مانده است. خرابه‌هاي شهر شاپور در تنگ چوگان(در چند كيلومتري كازرون) قرار دارد. در تنگ چوگان بر روي ديواره كوه در دو طرف رودخانه ، نقش هايي حجاري شده است.
*نقش اول - دو سوار روبروي يكديگر ايستاده‌اند و نقش انسان تنومندي نيز كه دست خود را پشت سر گذاشته درزير پاي اسب‌ها ديده مي‌شود. شخص ديگري روبروي سوار دوم زانوزده و دست خود را بعنوان تقاضاي بخشش پيش آورده است.
*نقش دوم - گويا شكل شاپور است كه سوار بر اسب با موهاي مجعد و كلاه كياني ديده مي‌شود. بالاي سر شاپورشكل فرشته‌اي ديده مي‌شود كه شيپور در دست دارد. در دو طرف حجاري‌ها ، نقش دو ايوان و در هر ايوان سه نفرحجاري شده‌اند. ظاهراً در نقش دوم ، شاپور اشخاصي را كه حامل هدايايي هستند به حضور پذيرفته است.
*نقش سوم - شكل شاپور است با دو پهلوان كه سوار و مسلح هستند. در دست يكي از آنها حلقه‌اي است كه مي‌خواهد به ديگري بدهد.
*نقش چهارم - در اين نقش ، مجلس بزمي حجاري شده و شاپور در وسط آنها ديده مي‌شود.
غار شيخ علي - حاجي آباد – كازرون: اين غار در پنج كيلومتري شرق نقش رستم و به موازات ويرانه‌هاي استخر قرار دارد. درون غار نبشته‌هايي به زبان پهلوي مشتمل بر نام و عنوان 9 بناي شاپور اول و شرح هنرنمايي اين شهريار درتيراندازي است. از گوشه اين غار راهي باريك و دشوار به بالاي تنگناي كوه مي‌رود كه مزار عارفي بنام شيخ علي در آنجا قرار گرفته است.
غار تنگ چوگان – كازرون: در تنگ چوگان ، غاري بزرگ وجود دارد كه مجسمه عظيم شاپور اول در درون آن حجاري شده است. طول دهانه غار در گذشته نزديك به شانزده متر و بلندي آن كمتر از هشت متر بود. ارتفاع اين مجسمه در حدود هفت متر و پهناي شانه‌هاي آن نزديك به دو متر و پهناي دستها نيز نزديك به سه متر است. به احتمال قوي ، علاوه بر مجسمه سترگ شاپور اول ، آرامگاه ابدي آن شهريار هم در اين غار است.
جغرافیای طبیعی - کازرون:
درياچه پريشان (فامور) – كازرون: اين درياچه در 3 كيلومتري روستاي اياز آباد كه در 12 كيلومتري كازرون قراردارد ، بوجود آمده است. حداكثر سطح مشاهده شده آن 18 كيلومتر مربع مي‌باشد و ميانگين عمق آب آن 6/1متر مي‌باشد كه در بعضي از سال‌ها به 2 متر نيز مي‌رسد. از آب اين درياچه براي پرورش ماهي استفاده مي‌شود. جلوه‌هاي بهاري و پائيزي اين درياچه جذاب و ديدني است ، مراتع و گلزارهاي حاشيه درياچه و پرندگان وحشي آن ، تفرجگاه طبيعي جالب توجهي را بوجود مي‌آورد.
