بروجن:
بروجن:
شهرستان بروجن تا تهران 571 كيلومتر فاصله دارد و در جلگه واقع شده و محاط به كوههاي مرتفع مي‌باشد. ارتفاع آن 1980 متر است و آب و هواي معتدل سردسيري دارد. فضاي اين شهر سرسبز و بسيار زيباست آب و هواي آن در تابستان خنك و در زمستان نسبتاً سرد است.
بروجن در دشتی حدود 580 كيلومتر مربع، در خاوری ترين نقطه منطقه و در محل تلاقی راه های سه استان چهارمحال و بختياری، اصفهان و فارس قرار گرفته است. زبان مردم بروجن فارسی است و در روستاها به گويش های محلی همراه با لری، بختياری و تركی قشقايی سخن می گويند. در شهرستان بروجن و مناطق و روستاهای اطراف آن مانند تفته و بلداجی که ازتوابع شهرستان بروجن هستند، از ديرباز صنايع دستی رواج زيادی داشته است. هنرهای دستی هم چون قالی بافی، خرسک بافی، جاجيم بافی و گليم بافی در منطقه تفته و نوعی قالی بافی خاص در بلداجی رواج دارد. قالی هايی كه در بلداجی بافته می شود از نوع چالشتری يا خشتی و قالی های عربی (پشمی)، قالی‌های نايينی است. تار و پود در قالی‌ها از پشم درست می شود وموادی كه در تهيه خامه به كار برده می شود عبارتند از: پوست گردو، زاج، جوهرليمو، قارا، ريشه گياهی به نام گندل، روناس و جوهرهای رنگی است. هم چنين قالی بافی، نمد مالی، كلاه مالی، گيوه سازی و بافت چادرهای سياه از صنايع دستی مختص عشاير منطقه می باشند.
صنايع دستی که توسط عشاير يلمه تهيه می شوند از با اهميت ترين صنايع دستی منطقه محسوب می شوند. عشاير يلمه در بروجن ساكن اند و عده‌ای ازاين عشاير كه به عرب معروفند در محله اردوباد بروجن اسكان دايمی يافته اند. قالی هايی که توسط عشاير يلمه بافته می شوند، دارای تار و پود پشم بوده و رنگ های آن ها ثابت می باشد. رنگ هايی كه در بافته‌های يلمه‌ای به كار می رود حدودا 9 رنگ است كه عبارتند از آبی، سرمه‌ای، لاكی، سبز، بنفش، نيم رنگ (كم رنگ تر از لاكی)، سفيد و سياه. اندازه بافته‌های اين عشاير 3 × 2 متر، زرع و نيم، خرک (140 × 80) و پشتی به اندازه 50 × 80 می باشد كه معمولا بر روی دارهای افقی بافته می شود. قاليچه های عشاير يلمه صادراتی است وعمدتا از استان خارج و راهی كشورهای ديگر می گردد.نمد نيز از ديگر صنايع دسـتی است. به طورمتوسط يک عدد نمد( زيرانداز) 5/1× 2 مترمساحت دارد و توليد آن 5/7 كيلو پشم مصرف می شود. اين محصول اغلب منقوش است. طرح و نقش هايی كه در آن به كار می رود تماما ذهنی است. کلاه مالی نيز از جمله صنايعی است که اهميت زيادی دارد. كلاه مالان معمولا در تمام طول سال مشغول كارند. معروف ترين نوع كلاه هايی كه در اين منطقه ساخته می شود كلاه خسروی، شب كلاه و كلاه قشقايی است. مواد اوليه مورد مصرف كلاه مالان به طور عمده كرک بز، پشم، صابون ورنگ های جوهری است.گيوه نوعی کفش سنتی است که ساخت آن در اين منطقه رواج دارد. رويه گيوه معمولا از قمشه، آباده، فسا و جهرم وارد می شود و مقدار كمی را نيز برخی از زنان شهر كرد، و بروجن می بافند. تخت گيوه يا لاستيكی است و يا از پارچه های متقال و چرم گاو تهيه می شود و عمدتا از منطقه جرقويه و يا زرين شهر وارد می شود. تخت و رويه را در كارگاه ها به وسيله قلاب به هم وصل می كنند. اين اتصال به وسيله دوختن نوار چرمی به دور گيوه و مابين تخت و رويه و بالای پاشنه انجام می شود.
چادرسياه اصولا از موی بز تهيه می شود، كاربرد آن در دامداری می باشد و می توان به راحتی آن را جمع كرد و در محلی ديگر مستقر نمود. از بررسی چادرهای قديمی به خوبی می توان دريافت كه از ديربازاز اين صنعت تكامل و تحول نداشته است. برای تهيه آن موهای بز را تميز كرده و بسته بندی نموده و با پره‌های مخصوص می ريسند و نخ های دسته شده را دولا كرده و می تابند تا محكم گردد. نخ های تابيده شده به عنوان تار و پود سياه چادر می باشد.
مکان های دیدنی و تاریخی - بروجن:
باغ آورگان، تالاب چغاخور، تالاب گندمان، تنگ وستگان، چشمه سياسرد در 6 كيلومتری جنوب بروجن، گردشگاه گردبيشه، بقعه امام زاده حمزه علی (ع)در بلداجی در 35 كيلومتری بروجن
امام زاده مادر و دختر گندم، امام زاده قيس بن علی، نقوش سنگی برجسته سولك در تنگ كوهستانی سولك (ساوالك) بختياري از ديدني هاي اين شهرستان محسوب مي شوند.
صنايع و معادن - بروجن:
صنايع دستي مهم ترين صنايع شهرستان بروجن را تشكيل مي‌دهند قالی بافی، نمد مالی، كلاه مالی و گيوه دوزی از هنرهای دستی بروجن به شمار می آيند. قالی هايی نيز توسط عشاير يلمه ساكن بروجن كه به عرب معروفند بافته می شود. در قالی يلمه ای حدود 9 رنگ به كار می رود كه از رنگ های آبی، سرمه ای، لاكی، سبز، نخودی، بنفش، نيم رنگ (كم رنگ تر از لاكی)، سفيد و سياه تشكيل شده اند. قاليچه های عشاير يلمه صادراتی است وبيش تر از استان خارج و راهی كشورهای ديگر می شود.. از صنايع ماشيني و معادن بروجن اطلاعات مستندي در دست نيست.
کشاورزی و دام داری - بروجن:
كشاورزي و دام داري در شهرستان بروجن رواج دارد. مراتع اين منطقه بهترين چراگاه براي دام ها است و رونق اين مراتع سبب رونق دامداري در اين شهرستان شده است.
مشخصات جغرافيايي - بروجن:
بروجن در دشتی حدود 580 كيلومتر مربع، در خاوری ترين نقطه منطقه و در محل تلاقی راه های سه استان چهارمحال و بختياری، اصفهان و فارس قرار گرفته است. شهر بروجن در 17 درجه و 51 دقيقه دارازای جغرافيايی و در 58 درجه و 31 دقيقه پهنای جغرافيايی و بلندی 2220 متری از سطح دريا قرار دارد. شهر بروجن در 62 كيلومتری جنوب خاوری شهر كرد، 60 كيلومتری شهرضا، 130 كيلومتری لردگان و 94 كيلومتری اردل قرار دارد. پيرامون شهر بروجن را كوه های سياه سرد در جنوب، اشگفت در جنوب خاوری، سفيد و عبدالنبی در خاور، و برآفتاب در باختر در بر گرفته است. آب و هوای بروجن در تابستان ها معتدل و در زمستان ها سرد بوده و بيش ترين درجه گرما در تابستان ها 24 درجه بالای صفر و كم ترين درجه گرما در زمستان ها گاهی به 25 درجه زير صفر نيز می رسد. ريزش باران اين شهرستان به طور متوسط به 430 ميلی متر در سال می رسد. مسيرهاي ارتباطي و دسترسي به شهرستان بروجن عبارت اند از:
1- بروجن – شهرضا به درازای 60 كيلومتر
2- بروجن – شهر كرد به درازای 63 كيلومتر
3- راه بروجن – لردگان به دارازای 130 كيلومتر
4- بروجن – اردل به دارازای 94 كيلومتر
وجه تسميه و پيشينه تاريخي - بروجن:
بروجن، به روايتی، به واسطه داشتن دژهای متعدد با برج های بلند، كه ساكنان آن به منظور نگهبانی از محصولات و دام های خود ساخته بودند، «برجی‌ها»يا «اورجی ها» (به زبان محلی به معنای برج های متعدد) ناميده می شده و بعدها به مرور به «اورجن» و «بروجن» تغيير يافته است. به روايتی ديگر، نخستين ساكنان اين شهر گروهی از طايفه اوره ای ساكن بخش لردگان بودند كه بر اثر جنگ و ناامنی از موطن خويش گريخته و در محل فعلی بروجن ساكن شدند. اين مردم را «اوره جسته» به معنای اوره ای های گريخته ناميدند، كه بعدها اين كلمه به اوره جست و اروجن و بروجن تغيير شکل پيدا کرد.
اماکن مذهبی - بروجن:
امامزاده حمزه علي - بروجن: اين امام زاده در روستا - شهر بلداجي در 35 كيلومتري بروجن قرار گرفته است. به مناسبت موقعيت طبيعي و آب و هوا و ديگر جاذبه‌هاي پيرامون آن سالانه هزاران نفر به قصد زيارت و سياحت به اين محل مسافرت مي‌كنند. در سال‌هاي اخير زائر سراي مناسبي در محوطه امام زاده احداث شده است.
جغرافیای طبیعی - بروجن:
رودخانه بازفت - شهرکرد و بروجن: حاشيه رودخانه بازفت ، با دسترسي به جاده شهرکرد - مسجد سليمان ، از جنگل‌ها ، دره‌ها و گردنه‌هاي پرپيچ و خم مي‌گذرد و در مسيري طولاني پس از سيراب كردن آبادي‌هاي فراوان و خلق زيبايي‌هاي شگفت‌انگيز وچشم‌اندازهاي بديع به رودخانه کارون سرازير مي‌شود. بر فراز اين رودخانه گردنه چرمي با همه زيبايي وعظمت واقع شده است. اين گردنه به جهت طبيعت منحصر به فرد ، ناحيه سياحتي جالب توجهي به شمارمي‌آيد. بويژه آنكه جنگل‌هاي نسبتاً متراكمي اطراف آنرا فرا گرفته‌اند.
رودخانه کارون - شهرکرد و بروجن: قلمروهاي غربي و جنوب غربي استان مشتمل بر نواحي لردگان ، خانميرزا ، فلارد و جنوب بازفت كه سرشاخه‌هاي متعدد رودخانه كارون در آنها جريان دارد ، از استعداد قابل ملاحظه تفرجگاهي برخوردارند. در اين ناحيه چندين عنصر ارزشمند تفرجگاهي به موازات هم و در كنار يكديگر قرار دارند: آب و هواي مناسب در فصل زمستان شبكه گسترده سرشاخه‌هاي كارون نزديكي و دسترسي مناسب به خوزستان از طريق جاده‌هاي آسفالته و وجود جنگل‌هاي نسبتاً متراكم بلوط در حواشي مسيرهاي اصلي حواشي اين رود قرارگاه آباديها و اتراق‌گاههاي طوايف ايل بختياري است و محور حيات اجتماعي و اقتصادي آنان به حساب مي‌آيد. امكانات ماهيگيري ، قايقراني ، شنا و استراحت‌گاههاي اطراف آن همراه بافضاهاي عشايري ، جاذبه‌هاي سياحتي آنرا بطور چشمگيري افزايش مي‌دهد.
تالاب دهنو – بروجن: تالاب دهنو در ناحيه بهشت آباد قرار دارد. اين تالاب (سرآب) به علت نزديكي به شهرهاي بروجن ، گندمان ، شهرکرد و بلداجي و امكانات دسترسي مناسب اهميت تفرجگاهي بسياري دارد. محل سراب به دليل قرار گرفتن در زير كوه موقعيت و چشم‌انداز بسيار زيبايي دارد.
منطقه جنگلي دو راهان – بروجن: اين منطقه جنگلي با 2000 هكتار وسعت از شمال به گندمان و اردل ، از شرق به سميرم از جنوب به فلارد و از غرب به خانميرزا محدود مي‌شود. نواحي عمده جنگلي اين منطقه شامل سرپير، سلطان‌ابراهيم درازرود (رودك) ، كرده بيشه و شمس آباد است.
