دهلران:
دهلران:
شهرستان دهلران در جنوب ایلام و در فاصله ۹۱۰ كيلومتري تهران واقع شده است. دهلران آب و هواي بياباني و نيمه بياباني «گرم و خشك» دارد. این شهرستان در جنوب شرقی استان ايلام و جنوب غربی دينار كوه و در فاصله ۲۲۸ كيلومتري ايلام و ۱۰۰ كيلومتري شهرستان انديمشك واقع شده است. اين شهر كه در دامنه جنوب و جنوب غربي دينار كوه قرار دارد، ازقديم الايام به «ده لُران» مشهور بوده است. بقاياي آثار تاريخي و باستاني و مجموعه اشياء باستاني كشف شده، نشانگر اين است كه قدمت اين منطقه با دوره قبل از تاريخ و بعد از آن، به ويژه با دوره ساسانيان مرتبط است.
دهلران به لحاظ موقعيت جغرافيايي از مناطق مهّم استان ايلام است و همين موقعيت جغرافيايي نيز باعث آسيبهاي مكرر آن در طول تاريخ شده است. در جريان جنگ عراق عليه ايران اين منطقه آسيب فراواني ديد. اين شهر پس از جنگ بازسازي شده و اينك مورد توجه ويژه قرار دارد. اين شهرستان بعد از دوران جنگ و بازسازي به صورت يك شهر توريستي در آمده است و به خاطر منابع عظيم نفت و زمين هاي وسيع و مستعد كشاورزي از اهميت خاصي برخوردار است. بيش تر آبادي ها در اثر جنگ و اشغال آن ها خالي از سكنه شده بود و بعد از جنگ و بازسازي دوباره اسكان يافته اند. از اين بخش رودخانه هاي دويرج و چيغاب مورموري عبور مي كند. دراين بخش به دليل حاصل خيزي زمين هاي كشاورزي محصولات متنوع جاليزي به دست مي آيد. در بخش موسيان چاه هاي نفت فراواني حفر شده و داراي منابع عظيم نفتي است. شهر پهله مركز بخش زرين آباد است كه از زمان هاي دور تا كنون محل سكونت بوده و آثار باستاني فراواني درآن به چشم مي خورد و شهرك ميمه يكي از نواحي خوش آب و هوا و پر جمعيت زرين آباد است.
آب و هواي دهلران گرم است و بيش ترين دما در تابستان گاهي از ۵۰ درجه نيز بالاتر مي رود. قدمت منطقه دهلران به هزاران سال پيش بر مي گردد و همواره با جلگه بين النهرين در ارتباط بوده است. با بررسي هايي كه در ساختار كلي سرزمين باستاني دهلران صورت گرفته نشان گر اين حقيقت است كه يكي از كانون هاي باستاني ايران به شمار مي رفته است و با وجود اين همه پيشنيه تاريخي و اهميتي كه دارد كم تر شناخته شده است. كاوش هايي كه در سرزمين دهلران انجام گرفته روشن گر اين حقيقت است كه انسان دراين منطقه در حدود ۸۰۰۰ هزار سال پيش از ميلاد از دونوع گونه نبات يعني گندم و جو وميش و بز استفاده مي كرده است. بر اساس شواهد به دست آمده به وسيله باستان شناسان و هم چنين آزمايش هاي فراوان هول و كنت دي فلانري در سال ۱۹۶۱ میلادی بر روي تپه هاي علي كش (تپه باستاني علي كش با وسعتي به قطر حدود ۱۳۵ متر كه ضخامت لايه هاي باستاني آن به حدود هفت مي رسد) و چغا سفيد و ديگر مناطق باستاني اين منطقه انجام گرفته، نشان گر اين حقيقت است كه انسان در فاصله ميان ۵۵۰۰ تا ۷۵۰۰ قبل از ميلاد در اين منطقه به اهلي كردن گاو و كشت دانه هاي گياهي مانند عدس و ماش وكتان توفيق يافته است.
نژاد مردم اين شهرستان از اصيل ترين نژاد كرد هستند و قدمت آن به دوره مادها مي رسد. ساكنان اين شهرستان داراي قدي بلند و موهاي مشكي و تا حدودي پوستي گندم گون و يا تيره هستند. مردم دهلران به سبب شرايط خاص زيست محيطي بسيار بردبار و از لحاظ اقتصادي بسيار قانع هستند. در بين مردم اين شهرستان مي توان ويژگي هاي خاص جامعه عشايري چون علاقه به وطن ايمان و فداكاري، شوخ طبعي را در آنان به وضوح ديد. در بسياري از موارد با توجه به موقعيت مرزي وجغرافيايي پاسداران و نگهبانان فداركار و از جان گذشته هستند.
زرين آباد - دهلران: روستاي قديمي زرين آباد از توابع شهرستان دهلران است كه آثار باستاني متعددي در آن به جا مانده است. زيارتگاههاي سيد ناصرالدين، سيد اكبر، سيد ابراهيم و سيد فخرالدين و همچنين اثر تاريخي"قلعه شاخ" با برجهاي ديده باني در اين ناحيه قرار دارند. قلعه قديمي زنجير (انجير) نيز در روبروي قلعه شاخ واقع شده است.
مکان های دیدنی و تاریخی - دهلران:
- غار طبيعي و حفاظت شده خفاش در نزديكي چشمه هاي آب گرم كه در آن هزاران خفاش زندگي مي كنند.
- تپه باستاني علي كش با قدمت ۹ هزار ساله مربوط به دوره ايلاميان درنزديكي شهر توريستي موسيان
- قلعه تاريخي شياخ در بخش زرين آباد
- سنگ نبشته دوره قاجار در ميمه زرين آباد
- چشمه هاي قير طبيعي
- چشمه هاي آب معدني با حرارت آب بالا
- زيارتگاه سيد ابراهيم در زرين آباد
- زيارتگاه سيد ابراهيم قتال در در دهلران
- زيارتگاه سيد ناصرالدين درزرين آباد
- زيارتگاه عباس در ۶۰ كيلومتري شهر دهلران مسير جاده انديمشك
صنايع و معادن - دهلران:
در شمال شهر چشمه آبگرم معدنی وجود دارد و در جنوب دهلران چند چاه نفت كشف شده كه مورد بهره برداری واقع شده است. علاوه بر كان های بالا در جنوبی ترين نواحی اين شهرستان معادن شن و سنگ مورد بهره برداری قرار می گيرد. گندم، جو، دام، محصولات دامی، قاليچه و جاجيم از جمله صادرات اين شهرستان هستند.
کشاورزی و دام داری - دهلران:
اقتصاد دهلران بر پايه كشاورزی، دامداری و صنايع دستی استوار است. مهم ترين پيشه مردم اين شهرستان دام داری است و بيش تر دام های اين منطقه گوسفند و بز است. محصولات كشاورزی اين منطقه گندم و جو و صنايع دستی آن قاليچه، جاجيم و سياه چادر است.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي - دهلران:
اين منطقه كه در دامنه جنوب و جنوب غربی دينار كوه قرار دارد، از قديم الايام به ‹‹ده لران›› مشهور بوده است. بقايای آثار تاريخی و باستانی و مجموعه اشيا باستانی كشف شده، نشان گر اين حقيقت است كه قدمت اين منطقه با دوره قبل از تاريخ و بعد از آن، به ويژه با دوره ساسانيان مرتبط است. بقايای شهرهای باستانی و وجود ده ها ناحيه و تپه باستانی هر يك بيانگر بخشی از سرگذشت ديرينه اين سرزمين است. دهلران به لحاظ موقعيت جغرافيايی از مناطق مهم استان ايلام است و همين موقعيت جغرافيايی نيز باعث آسيب آن در درازای تاريخ شده است. اين اهميت و موقعيت در ادوار بعدی نيز حفظ شده است. در جريان جنگ عراق عليه ايران اين منطقه آسيب فراوانی ديد، طوری كه بازسازی و مرمت آن اعتبارات قابل توجهی را ضروری ساخت. اين شهر بعد از خاتمه جنگ بازسازی شد و به عنوان يك شهر گردش گری مورد توجه ويژه قرار گرفت. شهر دهلران در حال حاضر نيز علاوه بر موقعيت گردش گری دارای منابع عظيم نفت و اراضی مستعد كشاورزی است كه اهميت اقتصادی و جغرافيايی آن را دو چندان ساخته است.
مشخصات جغرافيايي - دهلران:
شهرستان دهلران در درازای جغرافيايی ۴۷ درجه و ۱۶ دقيقه و پهنای جغرافيايی ۳۲ درجه و ۴۱ دقيقه و در بلندی ۲۱۵ متری از سطح دريا قرار دارد. شهر دهلران در ۲۲۰ كيلومتری جنوب شرقی ايلام و در مسير جاده ايلام - دزفول واقع است. آب و هوای دهلران معتدل و متمايل به گرم است و ميزان بارندگی سالانه ۳۰۰ ميليمتر می باشد. دهلران از شرق به شوش و سوسنگرد(دشت آزادگان)، از شمال به آبدانان و دره شهر، از غرب به مهران و از جنوب و جنوب غربی به عراق محدود است.
اماکن مذهبی - دهلران:
امامزاده سيد ابراهيم - دهلران: امامزاده سيد ابراهيم (ع) از نوادگان امام باقر (ع) است كه در فاصله ۷ كيلومتريپهله زرين آباد و مسير سياحتي قلعه شياخ واقع گرديده است. ساختمان اين امامزاده به دوران سلجوقي مربوطاست و به شكل مخلوط و هندسي خاصي بنا شده است. در كنار اين زيارتگاه، زيارتگاه بيبي زينب، خواهر سيد ابراهيم قرار دارد كه در سال ۱۳۷۳خورشیدی گنبد قديمي آن با آجر نما كاري شده است.
آثار تاریخی - دهلران:
ويرانههاي شهر سامرا - دهلران: ويرانههاي شهر سامرا در كنار رود چم زنگي در مجاورت روستاي بردي دهلران واقع شده است. طبق تحقيقات، قدمت آن به پيش از تاريخ ميرسد. در اين ناحيه بقاياي آثار تاريخي متعددي ازجمله قلعهتاريخيشياخ بهجامانده است.
قلعه تاريخي شياق (شياخ) - دهلران: قلعه يا شهر تاريخي شياخ بر فراز تپهاي بين دو رودخانه در تنگ معروفوويله در شمال شرقي بخش زرين آباد دهلران واقع شده است. مصالح آن سنگ و ملاط ساروج است و به دورهساساني تعلّق دارد. بقاياي برجهاي ديدهباني، انبارهاي آذوقه و اتاقهاي فرماندهان آن هنوز بهجا مانده است.
تنگ ووَيله - دهلران: تنگ وويله حاوي آثار و نشانههاي متعددي از بناهاي تاريخي و باستاني از جمله قلعه شياق(شياخ) و ويرانههاي شهر سامرا است كه قدمت آن به پيش از تاريخ تخمين زده ميشود.
جاذبه های طبیعی - دهلران:
آبشار آب تاف - دهلران: آبشار آب تاف كه در مسير ميمه به پهله زرين آباد شهرستان دهلران واقع شده و در زمرهآبشارهاي زيباي استان ايلام ميباشد.
چشمه آبگرم دهلران - دهلران: اين چشمه آبگرم در فاصله ۳ كيلومتري شهر دهلران قرار دارد. آب اين چشمه از نوعچشمههاي گوگردي است و مورد استفاده مردم محلي و مسافران شهر دهلران قرار ميگيرد.
كوه دينار كوه - دهلران: دينار كوه در ۲۵ كيلومتري شمال دهلران واقع شده و ۱۹۵۵ متر ارتفاع دارد. اين كوه بهصورت قوسي از شمال به جنوب و سپس به سوي شمال غربي كشيده شده و ناحيه آبدانان را در دامنه شرقي خود جاي داده است. رودخانههاي ده بانه، آب سول، آب خزينه و آب گل گل از اين كوه سرچشمه ميگيرند.
غار خفاش - دهلران: اين غار در سه كيلومتري شمال شرقی دهلران در دامنه كوه مشرف به دره و چشمههاي آبگرم دهلران واقع شده و به دليل زندگي ميليونها خفاش در داخل آن، به غار خفاش معروف شده است.خفاشهاي آن نوع دمدار و بزرگ هستند. غار خفاش دهلران يكي از غارهاي تاريخي عصر غارنشيني است كهبعدها به زيستگاه خفاشها تبديل شده است. توده عظيم و ضخيم فضله خفاش در كف غار، طي هزاران سالپديد آمده است و كشاورزان از آن بعنوان كود زمينهاي زراعي استفاده ميكنند. غار خفاش در فهرست آثار مليثبت شده و مورد حفاظت ميباشد.
