اشنويه :  

اشنویه از شهرستان های استان آذربایجان غربی است که در ناحیه غرب استان قرار گرفته است. دره ی ييلاقی و زيبایی در شمال غربی اشنویه قرار گرفته که به دره چلاشی موسوم بوده و یکی از جاذبه طبيعی شهرستان اشنويه؛ به شمار می رود. به علت عبور رودخانه اشنويه؛ از این منطقه و آب و هوای مناسب در تابستان ها محل استراحت و تفريح مردم است. ستون كله شين (كلی شين) و كتيبه كلی شين که بر روی آن ها زبان های اورارتويی و آشوری حک شده و متعلق به قرن هشتم پيش از ميلاد است؛ گواه غیر قابل انکاری بر قدمت تاریخی این ناحیه است. اشنویه منطقه ای است که اساس اقتصاد آن بر کشاورزی و دام داری استوار است. در اين‌ ناحيه‌ اقوامي‌ چون‌ لولوبي‌ها، هوريائيان‌، آشوري‌ها، اورارتوها و مادها در دوره‌هاي‌ معيني‌ ازتاريخ‌ مي‌زيسته‌اند. در كتيبه‌ كوروش‌ از ايالت‌ اشنوناك‌ كه‌ همان‌ اشنويه‌ باشد به‌ عنوان‌ خراجگزار نام‌ برده‌ شده ‌است‌. در كلي‌شين‌ (جنوب‌ غربي‌ اشنويه‌) سنگي‌ به‌ ارتفاع‌ ۱۷۰سانتي‌ متر وجود دارد كه‌ بر روي‌ آن‌ كتيبه‌اي‌ به‌ دو زبان‌ اورارتويي‌ و آشوري‌ حك‌ شده‌ و متعلق‌ به‌ هشت‌ قرن‌ پيش‌ از ميلاد است‌. متن‌ اورارتويي‌ از ايشيرنيا پادشاه ‌اورارتو است‌ كه‌ در سمت‌ چپ‌ آن‌ همان‌ متن‌ به‌ زبان‌ آشوري‌ حكاكي‌ شده‌ است‌. اين‌ شهر در حيات‌ تاريخي‌ خود جولانگاه‌ جنگ‌ و گريزهاي‌ زيادي‌ بود. جنگ‌ روس‌ها و عثماني‌ها زيان‌ زيادي‌ به‌ جان‌ و مال‌ مردم‌ وارد كرد. بعد از آن‌ قحطي‌ و زلزله‌ بزرگي‌ ، خسارات‌ مالي‌ و جاني‌ سنگيني‌ را به‌ بار آورد، بطوريكه‌ شهر كاملا از بين‌ رفت‌ و مردم ‌مجدداً آنرا بازسازي‌ كردند.  امروزه اشنويه يكی از شهرهای متوسط استان آذريايجان غربی است كه در جهت رشد و توسعه گام بر می دارد.  

مکان های دیدنی و تاریخی - اشنویه:

مهم ترين جاذبه طبيعی شهرستان اشنويه، دره چلاشی است و ستون كله شين (كلی شين) و كتيبه كلی شين از مهم ترين آثار تاريخی به جا مانده در اين شهرستان به شمار می آیند.   

صنايع و معادن - اشنویه:

صنایع این منطقه به صنایع کوچک کارخانه ای و کارگاهی و صنایع دستی محدود می شود. 

کشاورزی و دام داری - اشنویه:

شغل بیش تر مردم اشنويه زراعت و دام داری است. عمده ی محصولات اين شهرستان گندم، جو، بنشن و توتون است. دامداری نیز در این ناحیه همراه با کشاورزی به گونه ی سنتی انجام می گیرد.    

وجه تسميه و پيشينه تاريخي - اشنویه:

در اين ناحيه اقوامی چون لولوبی ها، هورييان، آشوری ها، اورارتوها و مادها در دوره های معينی از تاريخ می زيسته اند. در كتيبه كوروش از ايالات اشنونک كه همان اشنويه باشد به عنوان خراج گزار نام برده شده است. در كلی شين (واقع در جنوب غربی اشنويه) سنگی به ارتفاع ۱۷۰ سانتی متر وجود دارد كه بر روی آن كتيبه ای به دو زبان اورارتويی و آشوری حک شده و متعلق به قرن هشتم پيش از ميلاد است. متن اورارتويی از ايشيونيا(۸۱۴ قبل از ميلاد) پادشاه اورارتو است كه در سمت چپ آن همان متن به زبان آشوری حكاكی شده است.

اين شهر در حيات تاريخی خود جولانگاه جنگ و گريزهای زيادی بوده است. در سال ۱۹۰۹ ميلادی، عثمانی ها اشنويه را تسخير كردند و با قدرت تمام دست به كشتار زدند. جنگ روس ها و عثمانی ها نيز زيان زيادی به جان و مال مردم وارد كرد. پس از كشتار روس ها و عثمانی ها نوبت به مرگ و مير ناشی از قحطی بزرگی رسيد كه مردم را مجبور به مهاجرت به عراق (موصل و كركوک) کرد و از جمعيت 13 هزار نفری آن روز تعداد ناچيزی باقی ماند. در سال ۱۳۲۰ هجری قمری، زلزله بزرگی شهر اشنويه را تكان داد و خسارات مالی و جانی سنگينی را به بار آورد، به طوری كه شهر كاملا از بين رفت و مردم دوباره آن را بازسازی كردند. امروزه اشنويه يكی از شهرهای متوسط استان آذريايجان غربی است كه در جهت رشد و توسعه گام بر می دارد. 

مشخصات جغرافيايي - اشنویه:

اشنویه از شهرستان های استان آذربایجان غربی است که در ناحیه ی غرب استان قرار گرفته است. اشنويه در ۴۵ درجه و ۵ دقيقه درازای شرقی و ۳۷ درجه و ۲ دقیقه پهنای شمالی و ارتفاع ۱۴۷۰ متری از سطح دريا واقع شده است. این شهرستان از جنوب به پيرانشهر، از شرق به نقده و از سمت غرب به مرز ايران و عراق محدود می شود. مسیرهای ارتباطی و دسترسی به این منطقه عبارت اند از:

-          مسیر اشنويه –  اروميه به درازای ۸۵ كيلومتر.

-         مسیر اشنويه –  نقده به درازای ۳۰ كيلومتر.

-         مسیر اشنويه –  پيرانشهر به درازای ۴۴ كيلومتر.   

آثار تاریخی - اشنویه:

كتيبه كلي شين – اشنويه: در گردنه‌ كلي‌ شين‌ اشنويه ، در جنوب‌ غربي‌  درياچه اروميه استوانه‌اي‌ قرار دارد كه‌ بربدنه‌ آن‌ به‌ دو زبان‌ اورارتويي‌ و آشوري‌ كلماتي‌ كنده‌ شده‌ است‌. به‌ استناد آثار تاريخي‌ پس‌ از شر دوري‌ اول ‌، پسرش‌ ايش‌ بواي‌ ني‌ در حدود سال‌ ۸۲۸ قبل‌ از ميلاد پادشاه‌ اورارتو شد. اين‌ پادشاه‌ زبان‌ اورارتو را در كتيبه‌هاي ‌خود به‌ كار برده‌ و فتوحات‌ خود را شرح‌ داده‌ است‌. در كتيبه‌ مذكور عنوان‌ آشوري‌ پادشاهان‌ كه‌ شاه‌ ناايري‌ بود به‌ شابيااي‌ تغيير يافته‌ است‌. پادشاه‌ مزبور پس‌ از چندي‌ پسرش‌ مينوا را به‌ سلطنت‌ اورارتو نشانيد. چنانكه‌ كتيبه ‌كلي‌ شين‌ نام‌ هر دو پادشاه‌ را در بر دارد.